Khu du lịch sinh thái Tràng An có diện tích hơn 4000ha, là vùng bảo vệ đặc biệt của Quần thể Danh thắng Tràng An, khu vực này nằm trong khu rừng đặc dụng Hoa Lư. Tràng An thuộc kiểu cảnh quan núi đá vôi Karst bao gồm các dãy núi chạy nối tiếp nhau ở vùng trung tâm, xen kẽ, ở vùng rìa là đồng bằng, vùng thấp trũng ngập nước với hệ thống sông ngòi uốn khúc quanh co bên trong và phát triển ngầm là một hệ thống nhiều hang động.

Do cấu trúc địa hình núi đá vôi ảnh hưởng bởi mưa nhiều với nền nhiệt cao và nước tầng mặt khá phong phú nên các quá trình Karst hoạt động diễn ra hầu như thường xuyên và mạnh mẽ. Do phát triển trong điều kiện như vậy nên thực vật ở đây xen lẫn với đá trên các sườn dốc và vùng ngập nước tạo ra cảnh quan đặc trưng hấp dẫn.

Hơn nữa, Khu du lịch sinh thái Tràng An còn là nơi có hệ sinh thái động thực vật đa dạng mà các nhà khoa học đã ví như một “bảo tàng địa chất ngoài trời” với khoảng hơn 310 loại thực vật bậc cao, nhiều loại rêu tảo và nấm. Trong đó, một số loài gỗ thuộc diện quý hiếm như: sưa, lát, nghiến cùng nhiều loài cây có giá trị cao được sử dụng làm thực phẩm, làm thuốc chữa bệnh như: hoài sơn, kim ngân, bách bộ, rau sắng, …Ngoài ra, ở hệ sinh thái trên cạn với hơn 600 loài thực vật, 200 loài động vật, nhiều loài nằm trong Sách đỏ Việt Nam. Hệ sinh thái dưới nước có khoảng 30 loài động vật nổi, 40 loài động vật đáy, nhiều loài quý hiếm, đặc biệt là rùa cổ sọc.

Với hệ sinh thái đa dạng, phong phú còn giữ nguyên nét hoang sơ vốn có từ hàng triệu năm qua càng làm tăng thêm những giá trị vật thể, phi vật thể ý nghĩa của khu du lịch sinh thái Tràng An, biến nơi đây trở thành điểm nhấn độc đáo đem lại sức lôi cuốn đặc biệt cho vùng đất Ninh Bình./.